Wścieklizna jest wirusową chorobą układu nerwowego, którą przenoszą ssaki. Wirus ten transportowany jest śliną nosiciela, poprzez ugryzienie lub oślinienie rany na skórze. Wściekliznę roznoszą przede wszystkim dzikie zwierzęta drapieżne, a także przypadkowo zarażone psy i koty. Choroba ta należy do najbardziej niebezpiecznych i jest nieuleczalna, przez co zawsze kończy się zgonem chorego. Przed zakażeniem chroni zwierzęta szczepionka – zarówno zanim nastąpi kontakt z nosicielem, jak i po ekspozycji.
Jak przebiega wścieklizna?
Początkowym objawem choroby jest zwykle utrata apetytu, rozdrażnienie i odczuwanie mrowienia w miejscu ukąszenia przez zwierzę. W stadium rozwiniętym, wściekliźnie towarzyszą napady szału, wodowstręt i światłowstręt. Na kolejnych etapach choroby dochodzi do porażenia nerwów, zapalenia mózgu i rdzenia oraz ostatecznie śmierci. W krajach rozwiniętych wścieklizna została wyeliminowana niemal całkowicie, ze względu na szczepienia dzikich i domowych zwierząt. W wielu regionach świata występuje jednak nadal, stanowiąc śmiertelne zagrożenie. W Polsce nosicielami są przed wszystkim zwierzęta dzikie, takiej jak nietoperze, łasice, lisy, kuny czy jenoty. Ze względu na udaną profilaktykę, w kraju od wielu lat nie odnotowano zachorowania na wściekliznę przez człowieka.
Kiedy należy zaszczepić zwierzę na wściekliznę?
Profilaktyczne szczepienie ludzi na wściekliznę jest konieczne w przypadku osób narażonych na kontakt ze wściekłymi zwierzętami, a także tych przebywających na terenach epidemicznych. W przypadku zwierząt, ustawowe szczepienie przeciw wściekliźnie obowiązuje jedynie dorosłe psy. Szczepionka powinna być podana po raz pierwszy w ciągu 30 dni od ukończenia przez szczenię 3. miesiąca życia, a następnie powtarzana co roku. U kotów szczepienie na wściekliznę jest rekomendowane, ale nie obowiązkowe. Najlepiej wykonać je u zwierząt wychodzących, po raz pierwszy w wieku ok. 16 tygodni oraz powtarzać co roku.
Jakie wygląda szczepienie przeciw wściekliźnie?
Szczepionka na wściekliznę może mieć jedną z dwóch postaci. Pierwszą z nich jest szczepionka inaktywowana, która w dawce zawiera przynajmniej jedną jednostkę antygenową. Druga to szczepionka rekombinowana, prowadząca do ekspresji odpornościowej glikoproteiny wirusa wścieklizny. Szczepionka przeciw wściekliźnie powinna być podawana jedynie zdrowym zwierzętom, a jej wstrzyknięciem musi się zająć wykwalifikowany weterynarz. W miejscu iniekcji może wystąpić niewielki guz, jednak ustępuje on samoistnie w ciągu kilku tygodni. W rzadszych przypadkach, szczepionka na wściekliznę może wywołać u szczególnie wrażliwych zwierząt reakcję anafilaktyczną. Objawy z reguły ustępują same, a ich nasilenie nie jest duże.
